2. Aspergillus flavus

Ο συγκεκριμένος νηματοειδής μύκητας ανήκει στους ασπεργίλλους αλλα είναι επισφαλής η ταυτοποίησή του σε επίπεδο είδους με βάση τα μακροσκοπικά και μικροσκοπικά χαρακτηριστικά του. Ταυτοποιήθηκε ως Aspergillus flavus με MALDI-TOF MS.

Οι αποικίες του A. flavus είναι κοκκώδεις ή σαν βαμβάκι. Το χρώμα τους ποικίλλει από κίτρινο, φαιοκίτρινο, πρασινοκίτρινο (a). Κατά τη μικροσκοπική παρατήρηση η κεφαλή της βάσης είναι στρογγύλη και φέρει μία έως δύο σειρές φιαλιδίων. Τα φιαλίδια της πρώτης σειράς είναι επιμηκέστερα της δεύτερης, παρατήρηση η οποία δεν είναι δυνατόν να γίνει στη συγκεκριμένη εικόνα (b). Γι’ αυτό και η ταυτοποίηση σε επίπεδο είδους είναι επισφαλής σε πολλές περιπτώσεις.

Ο Α. flavus βρίσκεται παντού στο περιβάλλον. Αναπτύσσεται σε αποθηκευμένο άχυρο ή δημητριακά-τροφές ζώων, σε οργανικές ύλες που βρίσκονται σε αποσύνθεση (κοπριές, σκουπίδια). Η μόλυνση μπορεί να συμβεί είτε δια της εισπνοής σπόρων-κονιδίων του μύκητα που εγκαθίστανται στις κυψελίδες του πνεύμονα είτε μετά από λύση συνέχειας του δέρματος/βλεννογόνων (τραύμα, καθετήρας). Η κλινική εικόνα εξαρτάται άμεσα από την ανοσολογική κατάσταση του ξενιστή. Ειδικότερα η λοίμωξη παραρρίνιων κόλπων διακρίνεται σε μη διεισδυτική (αλλεργική μυκητική παραρρινοκολπίτιδα, ασπεργίλλωμα) και διεισδυτική (χρόνια, χρόνια κοκκιωματώδης, οξεία κεραυνοβόλος). Η διάγνωση της διεισδυτικής μορφής επιβεβαιώνεται με ιστολογική εξέταση. Στην προκειμένη περίπτωση ο ασθενής είχε υποκείμενο αιματολογικό νόσημα και είχε λάβει κορτικοστεροειδή.

Ο A. flavus είναι το δεύτερο κατά σειρά συχνότητας είδος ασπεργίλλου - μετά τον A. fumigatus – το οποίο προκαλεί λοιμώξεις στον άνθρωπο. Η απομόνωσή του είναι συχνότερη σε περιοχές με ξηρό και ζεστό κλίμα. Ο A. flavus αποτελεί ένα από τα συχνότερα αίτια μυκητικής παραρρινοκολπίτιδας, σε αρκετές μελέτες ηγείται του Α. fumigatus σε σειρά συχνότητας. Επιπρόσθετα εμφανίζει υψηλή παθογονικότητα, η οποία εν μέρει μπορεί να αποδοθεί στην παραγωγή μυκοτοξινών.

Βιβλιογραφία

Hedayati MT, Pasqualotto AC, Warn PA, Bowyer P, Denning DW. Aspergillus flavus: human pathogen, allergen and mycotoxin producer. Microbiology 2007;153:1677-1692. doi: 10.1099/mic.0.2007/007641-0. PMID: 17526826.

Bougioukas L, Campbell B, Crooker K, Freed JA, Wilcock J, Singh D, Hale AJ. Invasive Aspergillus flavus sinusitis in an immunocompetent patient using intranasal cocaine. IDCases. 2021; 26:e01327. doi: 10.1016/j.idcr.2021.e01327. PMID: 34804802; PMCID: PMC8585617.